Roedd y bobl a oedd yn byw yng Nghastell Henllys dros 2,000 o flynyddoedd yn ôl yn rheoli’r tir mewn ffordd rydyn ni’n ei galw heddiw’n ‘gynaliadwy’. Roedd eu ffordd hunangynhaliol o fyw’n hanfodol er mwyn iddynt allu goroesi.
array(6) {
["microsite_subtitle"]=>
string(0) ""
["detail_top"]=>
array(9) {
[""]=>
NULL
["intro_text"]=>
string(239) "Roedd y bobl a oedd yn byw yng Nghastell Henllys dros 2,000 o flynyddoedd yn ôl yn rheoli’r tir mewn ffordd rydyn ni’n ei galw heddiw’n ‘gynaliadwy’. Roedd eu ffordd hunangynhaliol o fyw’n hanfodol er mwyn iddynt allu goroesi."
["row_1_text_left"]=>
string(288) "
Roedd y tir o amgylch Castell Henllys yn cael ei reoli’n dda drwy fondocio coetir, tyfu cnydau a phori â da byw. Byddai’r bobl yn cymryd beth bynnag roedd arnynt ei angen – dim mwy – a byddent yn ailstocio i wneud iawn am beth bynnag roeddent wedi’i ddefnyddio.
"
["row_1_text_right"]=>
string(177) "
Byddai tirwedd yr Oes Haearn wedi bod yn llawn bywyd gwyllt ac mae tystiolaeth o hyn i’w weld o hyd yn y dyffrynnoedd a’r coed sydd o amgylch Castell Henllys heddiw.
"
["row_2_title"]=>
string(25) "Dysgu gwersi ein cyndadau"
["row_2_text"]=>
string(765) "
Mae Awdurdod y Parc Cenedlaethol, a ffermwyr lleol, yn dal i ofalu am y tir mewn ffordd sydd o fudd i’r anifeiliaid a’r planhigion sy’n byw yma.
Yn union fel rydym yn ceisio rheoli’r tir yn yr un ffordd i raddau helaeth, gallwn ddysgu gwersi o’r gorffennol ynglŷn â sut i ddod o hyd i ddeunyddiau a chodi adeiladau.
Mae ein Canolfan Ymwelwyr yn seiliedig ar dai crynion hynafol y Celtiaid a chafodd ei hadeiladu gan ddefnyddio deunyddiau lleol a thechnolegau cynaliadwy.
Adeiladwyd y Ganolfan Ymwelwyr yn 1994 gan ddefnyddio pren lleol heb ei drin.
Yr adeilad hwn oedd un o’r adeiladau modern cynaliadwy cyntaf yn Sir Benfro ac mae rhagor o nodweddion cynaliadwy wedi cael eu hychwanegu, gan gynnwys bwyler biomas.
"
["row_2_image"]=>
array(24) {
["ID"]=>
int(5920)
["id"]=>
int(5920)
["title"]=>
string(25) "Castell Henllys - Web-185"
["filename"]=>
string(27) "Castell-Henllys-Web-185.jpg"
["filesize"]=>
int(425184)
["url"]=>
string(87) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185.jpg"
["link"]=>
string(121) "https://www.arfordirpenfro.cymru/castell-henllys/gwybodaeth-am-gastell-henllys/bywn-gynaliadwy/castell-henllys-web-185-2/"
["alt"]=>
string(80) "Visitor Centre, Gift Shop and Café Building at Castell Henllys Iron Age Village"
["author"]=>
string(2) "48"
["description"]=>
string(80) "Visitor Centre, Gift Shop and Café Building at Castell Henllys Iron Age Village"
["caption"]=>
string(80) "Visitor Centre, Gift Shop and Café Building at Castell Henllys Iron Age Village"
["name"]=>
string(25) "castell-henllys-web-185-2"
["status"]=>
string(7) "inherit"
["uploaded_to"]=>
int(14980)
["date"]=>
string(19) "2019-09-13 15:40:24"
["modified"]=>
string(19) "2019-09-13 15:41:41"
["menu_order"]=>
int(0)
["mime_type"]=>
string(10) "image/jpeg"
["type"]=>
string(5) "image"
["subtype"]=>
string(4) "jpeg"
["icon"]=>
string(69) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-includes/images/media/default.png"
["width"]=>
int(1200)
["height"]=>
int(800)
["sizes"]=>
array(69) {
["thumbnail"]=>
string(95) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-150x150.jpg"
["thumbnail-width"]=>
int(150)
["thumbnail-height"]=>
int(150)
["medium"]=>
string(95) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-300x200.jpg"
["medium-width"]=>
int(300)
["medium-height"]=>
int(200)
["medium_large"]=>
string(95) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-768x512.jpg"
["medium_large-width"]=>
int(768)
["medium_large-height"]=>
int(512)
["large"]=>
string(96) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-1024x683.jpg"
["large-width"]=>
int(1024)
["large-height"]=>
int(683)
["1536x1536"]=>
string(87) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185.jpg"
["1536x1536-width"]=>
int(1200)
["1536x1536-height"]=>
int(800)
["2048x2048"]=>
string(87) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185.jpg"
["2048x2048-width"]=>
int(1200)
["2048x2048-height"]=>
int(800)
["featured-small-home"]=>
string(95) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-640x422.jpg"
["featured-small-home-width"]=>
int(640)
["featured-small-home-height"]=>
int(422)
["featured-medium-home"]=>
string(87) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185.jpg"
["featured-medium-home-width"]=>
int(1200)
["featured-medium-home-height"]=>
int(800)
["featured-large-home"]=>
string(87) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185.jpg"
["featured-large-home-width"]=>
int(1200)
["featured-large-home-height"]=>
int(800)
["featured-xlarge-home"]=>
string(87) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185.jpg"
["featured-xlarge-home-width"]=>
int(1200)
["featured-xlarge-home-height"]=>
int(800)
["featured-small"]=>
string(95) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-640x234.jpg"
["featured-small-width"]=>
int(640)
["featured-small-height"]=>
int(234)
["featured-medium"]=>
string(96) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-1200x468.jpg"
["featured-medium-width"]=>
int(1200)
["featured-medium-height"]=>
int(468)
["featured-large"]=>
string(96) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-1200x505.jpg"
["featured-large-width"]=>
int(1200)
["featured-large-height"]=>
int(505)
["featured-xlarge"]=>
string(96) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-1200x703.jpg"
["featured-xlarge-width"]=>
int(1200)
["featured-xlarge-height"]=>
int(703)
["gd-pem-small"]=>
string(95) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-640x427.jpg"
["gd-pem-small-width"]=>
int(640)
["gd-pem-small-height"]=>
int(427)
["gd-pem-medium"]=>
string(96) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-1024x683.jpg"
["gd-pem-medium-width"]=>
int(1024)
["gd-pem-medium-height"]=>
int(683)
["gd-pem-large"]=>
string(87) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185.jpg"
["gd-pem-large-width"]=>
int(1200)
["gd-pem-large-height"]=>
int(800)
["gd-pem-xlarge"]=>
string(87) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185.jpg"
["gd-pem-xlarge-width"]=>
int(1200)
["gd-pem-xlarge-height"]=>
int(800)
["profile"]=>
string(87) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185.jpg"
["profile-width"]=>
int(600)
["profile-height"]=>
int(400)
["post-thumbnail"]=>
string(95) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-125x125.jpg"
["post-thumbnail-width"]=>
int(125)
["post-thumbnail-height"]=>
int(125)
["woocommerce_thumbnail"]=>
string(95) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-300x169.jpg"
["woocommerce_thumbnail-width"]=>
int(300)
["woocommerce_thumbnail-height"]=>
int(169)
["woocommerce_single"]=>
string(95) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-598x399.jpg"
["woocommerce_single-width"]=>
int(598)
["woocommerce_single-height"]=>
int(399)
["woocommerce_gallery_thumbnail"]=>
string(95) "https://www.arfordirpenfro.cymru/wp-content/uploads/2019/09/Castell-Henllys-Web-185-100x100.jpg"
["woocommerce_gallery_thumbnail-width"]=>
int(100)
["woocommerce_gallery_thumbnail-height"]=>
int(100)
}
}
["row_3_title"]=>
string(0) ""
["row_3_text"]=>
string(0) ""
}
["row_4_image_left"]=>
bool(false)
["row_4_image_right"]=>
bool(false)
["theme"]=>
string(7) "theme_3"
["block_chooser"]=>
array(1) {
[0]=>
array(7) {
["choose_block_type"]=>
string(16) "combi_grid_block"
["call_to_action_block"]=>
array(7) {
["image"]=>
bool(false)
["title"]=>
string(0) ""
["text"]=>
string(0) ""
["internal_or_external_link"]=>
string(8) "internal"
["internal_link"]=>
NULL
["external_link"]=>
string(0) ""
["link_title"]=>
string(9) "Read More"
}
["combi_grid_block"]=>
array(6) {
["icon"]=>
string(6) "icon_5"
["title"]=>
string(36) "Darganfyddwch fwy am Gastell Henllys"
["internal_or_external_link"]=>
array(4) {
["internal_or_external_link"]=>
string(8) "internal"
["internal_link"]=>
string(161) "Roedd y bobl a oedd yn byw yng Nghastell Henllys dros 2,000 o flynyddoedd yn ôl yn rheoli’r tir mewn ffordd rydyn ni’n ei galw heddiw’n ‘gynaliadwy’. "
["external_link"]=>
string(0) ""
["link_title"]=>
string(9) "Read More"
}
["slot_rules"]=>
string(7) "large_2"
["slot_count"]=>
string(2) "10"
["slots"]=>
array(4) {
["slot_population"]=>
string(6) "parent"
["choose_parent_page"]=>
int(14975)
["slot_count"]=>
string(1) "0"
["manual"]=>
bool(false)
}
}
["feature_content_block"]=>
array(7) {
["image"]=>
bool(false)
["title"]=>
string(0) ""
["intro_text"]=>
string(0) ""
["text"]=>
string(0) ""
["internal_or_external_link"]=>
array(4) {
["internal_or_external_link"]=>
string(8) "internal"
["internal_link"]=>
NULL
["external_link"]=>
string(0) ""
["link_title"]=>
string(9) "Read More"
}
["slot_count"]=>
int(6)
["slots"]=>
array(4) {
["slot_population"]=>
string(4) "self"
["choose_parent_page"]=>
bool(false)
["slot_count"]=>
int(0)
["manual"]=>
bool(false)
}
}
["primary_message_block"]=>
array(7) {
["slot_layout"]=>
string(4) "left"
["slot"]=>
string(4) "page"
["choose_page"]=>
bool(false)
["choose_parent_page"]=>
bool(false)
["manual"]=>
array(8) {
["image"]=>
bool(false)
["label"]=>
string(0) ""
["title"]=>
string(0) ""
["text"]=>
string(0) ""
["internal_or_external_link"]=>
string(8) "internal"
["internal_link"]=>
NULL
["external_link"]=>
string(0) ""
["link_title"]=>
string(9) "Read More"
}
["file"]=>
array(5) {
["image"]=>
bool(false)
["title"]=>
string(0) ""
["text"]=>
string(0) ""
["file"]=>
bool(false)
["link_title"]=>
string(8) "Download"
}
["cta"]=>
array(7) {
["image"]=>
bool(false)
["title"]=>
string(0) ""
["text"]=>
string(0) ""
["internal_or_external_link"]=>
string(8) "internal"
["internal_link"]=>
NULL
["external_link"]=>
string(0) ""
["link_title"]=>
string(9) "Read More"
}
}
["profile_grid_block"]=>
array(2) {
["title"]=>
string(0) ""
["profile"]=>
bool(false)
}
["mailchimp_block"]=>
array(4) {
["title"]=>
string(0) ""
["text"]=>
string(0) ""
["mailchimp_shortcode_english"]=>
string(0) ""
["mailchimp_shortcode_welsh"]=>
string(0) ""
}
}
}
}
Roedd y tir o amgylch Castell Henllys yn cael ei reoli’n dda drwy fondocio coetir, tyfu cnydau a phori â da byw. Byddai’r bobl yn cymryd beth bynnag roedd arnynt ei angen – dim mwy – a byddent yn ailstocio i wneud iawn am beth bynnag roeddent wedi’i ddefnyddio.
Byddai tirwedd yr Oes Haearn wedi bod yn llawn bywyd gwyllt ac mae tystiolaeth o hyn i’w weld o hyd yn y dyffrynnoedd a’r coed sydd o amgylch Castell Henllys heddiw.
Dysgu gwersi ein cyndadau
Mae Awdurdod y Parc Cenedlaethol, a ffermwyr lleol, yn dal i ofalu am y tir mewn ffordd sydd o fudd i’r anifeiliaid a’r planhigion sy’n byw yma.
Yn union fel rydym yn ceisio rheoli’r tir yn yr un ffordd i raddau helaeth, gallwn ddysgu gwersi o’r gorffennol ynglŷn â sut i ddod o hyd i ddeunyddiau a chodi adeiladau.
Mae ein Canolfan Ymwelwyr yn seiliedig ar dai crynion hynafol y Celtiaid a chafodd ei hadeiladu gan ddefnyddio deunyddiau lleol a thechnolegau cynaliadwy.
Adeiladwyd y Ganolfan Ymwelwyr yn 1994 gan ddefnyddio pren lleol heb ei drin.
Yr adeilad hwn oedd un o’r adeiladau modern cynaliadwy cyntaf yn Sir Benfro ac mae rhagor o nodweddion cynaliadwy wedi cael eu hychwanegu, gan gynnwys bwyler biomas.
